قند و نقد (مهارت انتقاد کردن سالم)

وقتی ما از همدیگر ناراحت می‌شویم نباید کاری کنیم که فقط در آن لحظه دلمان خنک شود چون لحظه ای ما را آرام می‌کند ولی عیب طرف مقابل را رفع نمی‌کند و در برابر او هم حالت تدافعی به خود می‌گیرد و مقابله به مثل می‌کند.
اعتراض یعنی
نقد و نقد در فرهنگ عامه ما یعنی «جراحی روانی» و جراحی یعنی درد. بنابراین برای نقد ابتدا باید مانند عمل جراحی در پزشکی، فرد به با بیان صفات خوبش، اتاق بی‌هوشی ببریم و سپس با بیان یک انتقاد، عمل جراحی را انجام دهیم و غده عیب را برداریم پس از عمل از برای جلوگیری از درد و احساس طرد و مقاومت بخیه کنیم و مسکن همدلی استفاده می کنیم. به این روش «روش ساندویچی» گویند؛ در ساندویچ فلفل وجود دارد آما لابه لای مواد غذای دیگر. اعتراض باید پیچیده در بیان نقاط مثبت باشد تا فرد احساس حمله نکند ودر پی مقابله به مثل نباشد.
 بنابراین:
1- بحث و بگو مگو نکنید.
2- در حضور دیگران نباشد
3-. به او زمان برای پذیرش بدهیم.
4- از شیوه غیر مستقیم کمک بگیرد
5. از او نخواهید به اشتباهش اعتراف کند.
6- آیه الکرسی را قبل از سخن گفتن بخوانید.
7- گاهی نامه، نوار کاست بهتر جواب می‌دهد.
8- زبان سنج باشید به بار هیجانی کلمات توجه کنید
9- مکان سنج باشید (هر سخن جا و هر نکته مکانی دارد)
10- از بیان اعتراض های متعدد در یک جلسه جداً خود داری کنید.
11- از افراد با نفوذ و محبوب او به شکل غیر مستقیم کمک بگیرید.
12- زمان سنجی را از دست ندهید زمانی که او از نظر روانی آماده پذیرش باشد.
 13- به تفاوت های جنسیتی توجه کنید مثلا مرد اقتدار دارد و زن وابسته، زن عاطفی و مرد منطقی،
14- نقد، نباید برخاسته از حسد و غرض ورزی و تسویه حساب باشد.تذکرهای حسودانه و کینه توزانه، وضع را بدتر می کند. اصلا مگر ازیک حسود، نصیحت و خیرخواهی و تذکر به قصد اصلاح برمی آید؟
15-از دعا کمک بگیرید. قلب ها به دست مقلب القلوب است. حضرت موسی چگونه رفت با فرعون سخن بگوید: نرمش در گفتار، دعا برای شرح صدر خود و تفهیم کلام به غیر و کمک از فردی که شیوه نیکو و رسا دارد.
16-با بیان صفات مثبت او (نه تملق و دو رویی) بحث را خاتمه دهید. خاتمه شیرین مهمه، خاتمه بد مانندآخرین تخمه تلخ است که می‌خورید، مزه دهن و همه تخمه و آجیل‌های قبلی را به هم می‌زند.
17- شخصیت سنج باشید او انعطاف پذیر است یا یک دنده، خودشیفته است یا متعادل، منفی نگر است یا خوش بین، اجتماعی است یا منزوی، دمدمی مزاج است یا با ثبات.
18- نقد کردن سخته نه؟ بالاخره با ظرفت باید با انسان‌ها برخورد کرد چون قلب‌هاشون از بلور شکننده ترند یه همین دلیل است که می‌گویند: ارتباطات یک هنر است(communication is an art). این یک مهارت است و نیاز به مطالعه، تمرین مستمر و ذوق دارد .(1)


نُصحُک بینَ الملاءِ تَقریعٌ
نصحیت کردن در جمع، سبب کوبیدن شخصیت طرف مقابل می‌شود
میزان الحکمه، ج 10، ص 580


(1)مجله خانه خوبان، محمدحسین قدیری، شماره 28، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).


[/]